Trong ngành dệt may, DN có thể nhập bông, kéo sợi nhưng không địa phương nào cho phép lập nhà máy nhuộm
Xuất khẩu toàn ngành da giày đạt 8,7 tỉ USD thì đã có 3,6 tỉ USD xuất khẩu vào Mỹ, Nhật, chiếm 41%. Hiện xuất khẩu Việt Nam danh nghĩa là tăng gần 20%/năm nhưng thực tế 65% kim ngạch xuất khẩu nằm trong tay các nhà đầu tư nước ngoài và chưa thể nói trước mai sau sẽ thế nào. Hiện năng suất cần lao của DN Việt còn thấp so với nhiều nước, đã đến lúc cần phải suy nghĩ chẳng thể dựa vào nguồn lao động ngành may dồi dào mà phải đầu tư tăng năng suất cần lao.
Xuất khẩu dệt may và da giày Việt Nam đang phụ thuộc nhiều vào khối TPP. Ông Phạm Bình An, Giám đốc Trung tâm WTO TP HCM, cho rằng cần phải đồng bộ các chính sách đối với công nghiệp phụ trợ để vỡ hoang lợi thế. Hay nói cách khác, Việt Nam có thể trở thành một cứ điểm của các DN nước ngoài trong khi các DN Việt Nam không còn chỗ đứng.
Nhiều nhà đầu tư nước ngoài, kể cả Mỹ, đã và đang thúc đẩy các dự án đầu tư sinh sản sợi, vải, phụ liệu chuẩn bị cho TPP.
Theo bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc trọng tâm WTO - Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Việt Nam kỳ vọng sẽ được hưởng lợi từ TPP nhưng không ít khó khăn đang chờ ở phía trước.
Việc trước nhất DN phải làm là nắm thông tin, nắm bắt thiên hướng thương lượng và tự chuẩn bị. Lê Quang Hùng, chủ toạ HĐQT Công ty May Garmex Sài Gòn, cho rằng TPP giúp DN có dịp tìm khách hàng, chọn lọc khách hàng và tái cơ cấu thị trường xuất khẩu.
Đối mặt nhiều thách thức Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, với TPP, câu hỏi lớn nhất là chúng ta sẽ có được kết quả như hiệp định thương nghiệp song phương (BTA) với Mỹ hồi năm 2002 hay kết quả với WTO năm 2007. Với TPP, trước đây có 11 nước, nay thêm Nhật Bản, các bên cụ chấm dứt đàm phán trong cuối năm nay. Lâu nay, DN chỉ quan tâm việc đưa hàng đi Mỹ, châu Âu sẽ phải cạnh tranh thế nào thì nay, họ đến ngay tận sân nhà mình để cạnh tranh với mình.
Hiện chưa có nhiều DN trong nước tính phương án tự cứu mình. Khi các nhà máy này đi vào hoạt động, chúng ta không lo thiếu nguyên phụ liệu làm hàng xuất vào TPP để hưởng thuế suất bằng 0 nhưng vấn đề DN và quốc gia Việt Nam hưởng được lợi gì trong đó.
Như vậy, có thể thấy sự lệ thuộc của chúng ta vào thị trường TPP là rất lớn. Trước mắt, DN rất cần sự sáng tỏ trong chính sách, đồng bộ hóa vấn đề môi trường. Còn kéo dài tình trạng ngày nay, Việt Nam phải ưng sống kiếp gia công. Với việc tham dự hàng loạt hiệp nghị thương mại, nếu không cẩn thận thì mở cửa thị trường bên này lại làm cho các nước không phải TPP lợi dụng vị thế của Việt Nam mà thâm nhập TPP.
Cuối năm 2015, cộng đồng kinh tế ASEAN sẽ hình thành. Nhu cầu về nguyên phụ liệu ngành may đang bùng nổ. Trước thực trạng DN bị hỗn loạn thông báo về TPP và có quá ít thông báo xác thực hệ trọng đến mình, ông Diệp Thành Kiệt cho rằng DN phải hiểu luật, theo dõi quá trình thương thảo TPP để nắm rõ mặt lợi - bất lợi và phải có đủ “sức khỏe” để tham dự cuộc chơi chung.
Nguồn cung thiếu, các DN nhận thêm đơn hàng thì DN sẽ cạnh tranh mua nguyên phụ liệu và tự mình giết mình. Nếu cộng cả Úc, Canada thì xuất khẩu dệt may của nước ta vào khối TPP là 58%. Ông Diệp Thành Kiệt, Phó Chủ tịch Hội Da giày Việt Nam, chứng dẫn: Năm 2012, Việt Nam xuất khẩu dệt may đạt 17,2 tỉ USD; riêng xuất khẩu vào Mỹ, Nhật là 9,5 tỉ USD.
Doanh nghiệp sẽ tiếp chuyện “chết”?! Ông Lương Văn Lý, Phó Chủ tịch CLB doanh gia Sài Gòn, dự đoán với tình hình bây chừ, sau khi ký TPP xong sẽ có một số lượng đáng kể DN Việt Nam phải kết thúc hoạt động.
Hiệp nghị Đối tác xuyên thanh bình Dương (TPP) là hiệp định thương nghiệp tự do giữa các nước ở ven 2 bờ thăng bình Dương, mục tiêu tiến tới loại bỏ từ 90% trở lên các rào cản về thuế quan cho hàng hóa, dịch vụ của đối tác tham dự hiệp nghị. Hiện trong ngành da giày, DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm 75% kim ngạch xuất khẩu mặc dầu chỉ chiếm trên 20% lượng DN.
Cạnh tranh gay gắt Theo các DN, thách thức lớn nhất bây chừ là nguyên phụ liệu. Thách thức lớn nhất đặt ra là DN Việt Nam làm sao để hưởng các lợi thế từ TPP. Thay vì để các địa phương tự quyết định, quốc gia có thể đưa ra những quy định, yêu cầu chung về môi trường đối với các dự án nhà máy nhuộm, như vậy DN mới có thể mạnh dạn đầu tư phát triển.
Khi vào TPP, ngành dệt may Việt Nam sẽ bị cạnh tranh ác liệt hơn về nhiều mặt Ảnh: HỒNG THÚY Ngoài ra, trong khu vực đang hình thành khu vực tự do mậu dịch ASEAN+6, dự kiến năm 2015 sẽ hoàn tất.
Trong điều kiện chưa có thông báo cụ thể về TPP như bây giờ, DN có thể quay lại tìm hiểu các cam kết của Việt Nam trong WTO vì TPP có cam kết cao hơn WTO.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét