Khu vực công hay hay sẽ không còn sức hút khi Luật BHXH (sửa đổi) có hiệu lực

Bà Hồ Thị Kim Ngân (ảnh), Phó trưởng Phòng Pháp luật-Quan hệ lao động (Tổng Liên đoàn cần lao Việt Nam) đã giải đáp báo chí xung quanh vấn đề này.   Thưa bà, cách tính lương hưu mới có những điểm khác biệt gì so với cách tính lương hưu đang được vận dụng bây giờ?   Hiện lương hưu của cán bộ, công chức, nhân viên được hưởng theo cách tính là bình quân lương bổng tháng đóng BHXH của 10 năm cuối trước khi nghỉ hưu. Đối với khu vực tư nhân, người cần lao được hưởng lương hưu tính bình quân lương lậu tháng đóng BHXH của tuốt tuột thời gian làm việc. Với cách tính này, rõ ràng người làm trong khu vực DN tư nhân nhận lương hưu thiệt thòi hơn nhiều so với khu vực Nhà nước. Điều này sẽ đổi thay khi Luật BHXH (sửa đổi) được ứng dụng tới đây. Cụ thể, theo dự thảo Luật BHXH (sửa đổi), từ 1-1-2015, lương hưu của cán bộ, công chức, viên chức tham dự BHXH thay vì tính bình quân 10 năm trước khi nghỉ hưu sẽ phải tính theo nguyên tắc bình quân sờ soạng thời gian đóng BHXH như đối với người lao động khu vực ngoài Nhà nước. Cách tính tỷ lệ hưởng lương hưu cũng được sửa đổi theo hướng có lịch trình tăng dần số năm đóng BHXH tương ứng với 45% từ 15 lên 20 năm, tăng tỷ lệ giảm trừ do nghỉ hưu trước tuổi từ 1% lên 2% tương ứng với mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi. Việc áp dụng cách tính lương hưu mới này sẽ được thực hành với những người lao động bắt đầu dự BHXH kể từ năm 2015.   Bà có bình luận gì về cách tính lương hưu mới này?    Tôi cho rằng cách tính lương hưu mới này sẽ làm thiệt hơn cho khối cán bộ, công chức dự BHXH sau năm 2015 so với công thức tính hiện hành. Hiện những lao động thuộc khu vực DN tư nhân, DN ngoài quốc gia mua BHXH tự nguyện thì cách tính lương hưu đã dựa trên cơ sở bình quân sờ soạng thời kì đóng BHXH. Tuy nhiên, với Luật BHXH (sửa đổi), lương hướng hưu của nhóm cán bộ, công chức, viên chức sẽ tính giống như những lao động “ngoài quốc gia”. Điều này nhằm bảo đảm sự công bằng giữa các đối tượng dự BHXH, cũng như đảm bảo nguyên tắc đóng - hưởng, từng bước cân đối quỹ hưu trí, loại bỏ tình trạng đóng ít, hưởng nhiều gây mất cân đối thu - chi của Quỹ BHXH như giờ. Theo cách tính mới, bình quân tiền lương cả thảy thời kì đóng BHXH sẽ thấp hơn bình quân lương bổng của 10 năm cuối, vì chúng ta đang ứng dụng nguyên tắc tăng lương theo thâm niên. Tuy nhiên, phần trăm lương bình quân có thể giảm đi, nhưng trên nền lương cao hơn, vì từ nay đến năm      Quảng Cáo     Chúng tôi có đội ngũ luật sư dày dặn kinh nghiệm, tranh tụng nhiều năm tại các cơ quan tòa án, trung tâm trọng tài trong nước và quốc tế, bảo vệ thành công quyền lợi của khách hàng trong các trường hợp tranh chấp thương mại, lao động, thuế, sở hữu trí tuệ và nội bộ công ty. Các luật sư am hiểu những anh hưởng nghiêm trọng của tranh chấp đến uy tín của doanh nghiệp, chúng tôi đưa ra những giải pháp hữu ích cho chiến lược phát triển, từ đó hình thành nên thương hiệu – mộtcong ty luatuy tín của doanh nghiệp ngày nay.  2035, dĩ nhiên lương căn bản sẽ tăng lên nhiều so với giờ. Dĩ nhiên, vẫn không tránh khỏi một tí thiệt thòi cho những người tham dự BHXH từ tháng 1-2015, đặc biệt là những cần lao làm việc trong khu vực Nhà nước bởi mức lương tối thiểu của khu vực quốc gia luôn thấp hơn mức lương tối thiểu của khu vực DN ngoài Nhà nước. Hiện lương tối thiểu chung ứng dụng cho khu vực quốc gia đang tăng với mức 10%-15% mỗi năm như hiện thời, người lao động khu vực Nhà nước sẽ được hưởng lương hưu ở mức tạm ưng được. Nhưng tới đây, nếu thực hiện việc thay đổi cách tính lương hưu theo dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) thì lương hưu vốn ít oi của công chức, nhân viên có nguy cơ hao đi. Thế nhưng, giải quyết những thiếu sót từ cái nền của chính sách cũ về BHXH là vấn đề phức tạp. Vì vậy, để hạn chế tối đa ảnh hưởng khi sửa đổi, Ban soạn thảo chỉ kiến nghị sửa đổi cách tính đối với những người tham gia mới, sau thời gian dự định Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực (từ ngày 1-1-2015). Như vậy, cả thảy những đối tượng đã tham gia BHXH trước đó không hề bị ảnh hưởng.   Với cách tính mới này thì liệu có làm mất sức hút đối với người cần lao tại những DN quốc gia không thưa bà?    Từ xưa đến nay, các vị trí công việc trong khu vực công vốn lôi cuốn người lao động vì có những chính sách ưu tiên hơn khu vực tư. Dù lương thấp nhưng ổn định, có thể duy trì được kinh tế gia đình sau khi về hưu. Nếu khai triển cách tính lương hưu mới, khu vực công sẽ không còn sức hút đối với người cần lao. Nhiều người hiện đang làm trong khu vực quốc gia sẽ cảm thấy thua thiệt vì lương hưu thấp đi và không ưng ý về những năm tháng mình cống hiến. Những người mới, đặc biệt là những người giỏi sẽ không sẵn lòng làm việc trong khu vực công.   Liệu cách tính mới này có làm giảm quyền lợi của người nghỉ hưu và tạo ra sự bất bình đẳng giữa người nghỉ hưu trước và sau khi Luật BHXH (sửa đổi) có hiệu lực không thưa bà?   Sự bất đồng đẳng giữa người nghỉ hưu trước và sau khi Luật BHXH (sửa đổi) có hiệu lực là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, để cân đối thu - chi của quỹ BHXH, còn có nhiều giải pháp mà chúng ta đang tiến tới thực hành, chứ không phải chỉ có một cách thay đổi cách tính lương hưu, như việc mở mang đối tượng tham dự BHXH, tăng dần tuổi cần lao. Để bảo đảm lợi quyền công bằng cho cần lao thuộc cả thảy các loại hình DN Tổng Liên đoàn cần lao Việt Nam đưa ra giải pháp là chỉ đổi thay cách tính lương hưu khi mức đóng BHXH được tính trên lương hướng thực lĩnh (bao gồm cả phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác), thay vì chỉ tính trên lương ghi trong hợp đồng cần lao như hiện. Tức là ngoài mức đóng BHXH 22% của lương lậu ghi trên hiệp đồng thì đóng thêm % thấp hơn của các loại phụ cấp ngoài lương. Bộ lao động - Thương binh và từng lớp cũng đang tính toán lộ trình cho việc này, nhưng chưa thể làm ngay được. Bởi mở rộng mức đóng BHXH trên cả phụ cấp ngoài lương sẽ khiến DN mất thêm khá nhiều tổn phí, đặc biệt là khi lương tối thiểu cũng đang trong lịch trình tăng liên tiếp.   Xin cảm ơn bà!