Để nước chảy về chỗ trũng…

Giữ chân giảng viên Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cùng đoàn công tác Chính phủ thăm phòng thí nghiệm tại Trường Đại học Sư phạm Huế Lý do quan yếu nhất để TS Nguyễn thăng bình, Trưởng khoa Công nghệ thông tin (trường ĐH Bách khoa - ĐH Đà Nẵng) từ khước lời mời của nhiều doanh nghiệp để trở thành giảng viên tại trường sau khi hoàn thành luận án tấn sĩ ở Pháp là bởi “nếu đi làm doanh nghiệp hay tổ chức hành chính thì sẽ rất khó phát huy việc NCKH”. Trong điều kiện “cạnh tranh” để cuộn nguồn nhân công chất lượng cao như bây giờ, điều quan trọng không phải ở chỗ chế độ đãi ngộ mà là ở điều kiện, môi trường làm việc cùng những chính sách tiện lợi cho việc phát triển chuyên môn. Theo TS Nguyễn thái bình thì trường ĐH Bách khoa Đà Nẵng rất chú trọng đến hiệp tác quốc tế - đây là thời cơ để các GV trẻ giao lưu và tiếp cận với môi trường giảng dạy và NCKH tầm quốc tế. Có thể xem nhận xét của TS Phạm Minh Tuấn - Phó Giám đốc Trung tâm xuất sắc, trường ĐH Bách khoa Đà Nẵng khi dự khóa học Trường hè quốc tế DSPSS (Digital Signal Processing Summer School) tổ chức tại ĐH Bách khoa Đà Nẵng về xử lý tín hiệu số do các GS hàng đầu đến từ các trường ĐH của Mỹ giảng dạy trong 2 tuần là minh chứng cho ý kiến trên: “Dưới giác độ là một GV dự khóa học, chúng tôi học được rất nhiều về phương pháp giảng dạy của các GS, nhất là sự đánh giá nhanh chóng năng lực của học viên để điều chỉnh cách truyền thụ. Các GS cũng có sự thảo luận rất tốt với học viên, những học viên có tiềm năng thường được đánh giá, nhận xét ngay sau giờ lên lớp. Đây là một hình thức mới trong đào tạo, bởi đánh giá năng lực của học viên cũng chính là gián tiếp đánh giá chất lượng bài giảng và phương pháp giảng dạy của GV”. Từ hơn một năm nay, TS Nguyễn Duy Thái Sơn chuyển về giảng dạy tại khoa Toán, trường ĐH Sư phạm (ĐH Đà Nẵng) sau một thời kì dài công tác tại trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn. Trước đó, TS Sơn có 5 năm được mời làm giáo sư và nghiên cứu sau tấn sĩ tại trọng tâm Quốc tế về Vật lý lý thuyết thuộc Cộng hòa Ý; trường đại học Ohio, Hoa Kỳ; Đại học Kyoto Sangyo, Nhật Bản; Đại học Vienna, Cộng hòa Áo. Ở môi trường giáo dục ĐH, ông có các điều kiện để nghiên cứu phương pháp học toán gắn với GD, dự giảng dạy môn Toán bằng tiếng Anh trong chương trình tiền tiến, nghiên cứu với nhân cách phản biện trong các khóa luận tốt nghiệp. NGƯT Lê Công Cơ, lãnh đạo Trường ĐH Duy Tân cho biết: để quy tụ, thu hút hàng ngũ cán bộ khoa học có trình độ chuyên môn cao đang công tác ở nước ngoài về trường công tác là một việc làm rất khó khăn, tuy nhiên, để “níu giữ” họ gắn bó lâu dài với trường, tụ hội nạm và máu nóng xây dựng, phát triển nhà trường càng khó khăn hơn. Bởi vậy, cần phải có một cơ chế chính sách linh hoạt và chủ trương ưu đãi riêng để lôi cuốn và sử dụng anh tài. Và việc đầu tư cho NCKH trong trường đại học là một việc làm mang tính chiến lược lâu dài. TS. Hà Đắc Bình, Phó GĐ trọng tâm NC&PT KHCN của nhà trường cho biết thêm: “giờ, trọng tâm đã xây dựng kế hoạch đấu mở mang và chuyên sâu các lĩnh vực NCKH trong những năm sắp tới. Trong đó, sẽ tập hợp phát triển số lượng đội ngũ cán bộ là các tấn sĩ trẻ đang có năng lực nghiên cứu tốt và nhiệt tình xây dựng trường”. Theo PGS.TS Trần Văn Nam - Giám đốc ĐH Đà Nẵng, “Nâng cao chất lượng đội ngũ GV được xem là một trong những giải pháp hiệu quả và vững bền nhất để nâng cao chất lượng GD Đại học. ĐH Đà Nẵng rứa tạo điều kiện tối đa để các cán bộ phát huy năng lực của họ như dự vào các hoạt động hiệp tác quốc tế, dự các chương trình NCKH, các đề án và dự quản lý nếu đáp ứng các đề nghị. Các hoạt động giảng dạy, nghiên cứu đa dạng đã góp phần giúp cán bộ giữ được sự say mê và yên tâm công tác tại ĐH Đà Nẵng”. Có nhẽ đây là một trong những lý do để 5 năm trở lại đây, ĐH Đà Nẵng đã vấn gần 30 PGS và tấn sĩ từ các nơi khác về công tác. Đầu tư thiết bị đương đại hơn doanh nghiệp Phòng thí điểm tự động hóa tại Trường ĐH Bách khoa Đà Nẵng GS Evan Goldstein - Khoa Kỹ thuật Điện, Trường Đại học Washington, Giáo sư thỉnh giảng cho Chương trình tiên tiến ngành Điện tử viễn thông, chuyên ngành hệ thống số tại trường ĐH Bách khoa, ĐH Đà Nẵng, khi đánh giá về CSVC và phòng thí điểm, đã nói rất ngắn gọn: “Nhờ có quan hệ đối tác chính với Intel, CSVC của chương trình và các phòng thể nghiệm rất đầy đủ cho thể nghiệm và không cần phải có những điều chỉnh gì đáng kể”. Giải thích về điều này, TS Phạm Minh Tuấn - Phó Giám đốc trọng điểm xuất sắc, Trường ĐH Bách khoa cho biết: “Hiện Trường ĐH Bách khoa có 2 chương trình đào tạo của khoa Điện tử viễn thông và trọng tâm xuất sắc được đầu tư thiết bị rất đương đại, thậm chí nhiều doanh nghiệp vẫn chưa trang bị như vi điều khiển, lập trình SBGA, DSP, các thiết bị hệ thống viễn thông thế hệ 3 có thể nâng cấp lên thế hệ 4. Đồng thời đó, có những thiết bị do các doanh nghiệp đầu tư mà doanh nghiệp hiện đang dùng trong chương trình hiệp tác với trường như phần mềm thiết kế chíp, thiết bị vi điều khiển. Đây đều là những thiết bị đắt tiền vừa phục vụ đào tạo vừa NCKH”. Chính nhờ đầu tư mạnh về phòng lab nên trường ĐH Bách Khoa đã bắt đầu “lôi kéo” được kỹ sư từ các doanh nghiệp về cùng làm việc với SV và giảng sư tại trường. Với mục tiêu xây dựng và phát triển nhà trường theo mô hình “ đào tạo gắn liền với nghiên cứu thực nghiệm trên một nền nhân bản đương đại”, trong thời gian qua, bên cạnh tập trung các nguồn lực đầu tư xây dựng một hệ thống cơ sở vật chất tốt phục vụ đào tạo, Trường ĐH Duy Tân chóng vánh thành lập Trung tâm NC&PT KHCN nhằm đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, đào tạo sau đại học và góp phần nâng cao tiềm lực giảng dạy và nghiên cứu vận dụng khoa học”. Trong đó, về lĩnh vực điện tử viễn thông, trường đã xây dựng được một phòng thí điểm Vô tuyến Siêu cao tần với giá trị trên 200 ngàn USD và phòng thử nghiệm Data Center trị giá hơn 2 triệu USD, vừa dùng cho thông tin trong trường, vừa sử dụng trong các bài toán nghiên cứu hay mô phỏng trong công nghệ thông tin. Với các thiết bị được xếp vào loại tiến tiến trong nước về huỳnh quang, phòng thể nghiệm Quang phổ được đầu tư có giá khoảng 150 ngàn USD. Theo PGS.TS Trần Văn Nam thì muốn GV tiến hành NCKH trang nghiêm, thực thụ có chất lượng, cần phải phát triển CSVC, xây dựng và khẩn hoang hiệu quả các phòng thí nghiệm. Các phòng thể nghiệm này có thể do cán bộ đủ năng lực xây dựng đề án thành lập và chịu bổn phận quản lý để thực hiện đào tạo học viên cao học, nghiên cứu sinh thực hiện các dự án hoặc làm thuê trình cho các doanh nghiệp. Các phòng thí điểm này được cấp kinh phí nghiên cứu hàng năm và phải cam kết mỗi năm phải có số bài báo tối thiểu trên các tạp chí hoặc các hội nghị uy tín trên thế giới”. Để phát huy tối đa khả năng chuyên môn của CB, GV trong hoạt động nghiên cứu, bên cạnh chủ trương phát triển các nhóm TRT (Teaching Research Team nghiên cứu - giảng dạy), ĐH Đà Nẵng chủ trương đầu tư CSVC và phương tiện nghiên cứu theo đề nghị người dùng chứ không theo kiểu đầu tư cho đơn vị khoa như trước đây. Các nhóm nghiên cứu sẽ kết hợp với ĐH Đà Nẵng để xây dựng đề án tăng cường năng lực nghiên cứu hoặc đề án cộng tác với nước ngoài và trang thiết bị sẽ được đầu tư để đáp ứng đúng nhu cầu nghiên cứu của cán bộ. Hà Nguyên - Đại Khải