Thứ Năm, 22 tháng 8, 2013

Nhà mới nhất nhiếp ảnh Lê Bích: Đi tìm “vật giữ hồn làng”.

Nhưng tiếc rằng, do dân cư đông đúc, không gian cho chiếc giếng đã bị xâm lấn đến trầm trọng và làm mất đi phong cảnh cho giếng làng giữa phố

Nhà nhiếp ảnh Lê Bích: Đi tìm “vật giữ hồn làng”

Không phải chiếc giếng nào được xây cũng dùng để lấy nước ăn mà có một số giếng được dùng để phục vụ phong thủy, có miếu thờ trong những dịp sinh hoạt tín ngưỡng.

Ngay trong lòng phố cổ Hà Nội, Lê Bích cũng đã ghi lại được những chiếc giếng cổ rất đẹp và tồn tại song hành cùng thời gian.

Vẻ đẹp ngàn năm tuổi của giếng Ngọc làng Diềm   Tiếc vì sự vô tình của con người   Với ý nghĩa lớn lao như vậy, giếng làng Diềm thực thụ là bài toán khó cho nhà nhiếp ảnh này trước khi đưa ra quyết định bấm máy. Sau bao biến thiên của thời kì, chiếc giếng vẫn hình như không thay đổi.

Hơn thế, với sức trẻ và lòng nhiệt huyết, Lê Bích sẽ tiếp chuyện rong ruổi đến các làng quê để theo đuổi đến cùng một đề tài giàu ý nghĩa như giếng làng. Nhìn những chiếc giếng nửa cổ nửa mới, anh không khỏi ngán ngẩm và tiếc cho hồn của làng đã bị sự vô tình của con người đánh mất.

Thời kì vẫn cứ trôi đi nhưng giếng làng vẫn trong đến mát lòng   Rong ruổi đi tìm giếng làng  Tuy sinh ra và lớn lên ở Hà Nội nhưng tác giả Lê Bích lại dành nhiều công sức cho một đề tài đậm chất nông thôn-giếng làng.

Nếu chỉ thuần tuý chụp để ghi lại khung cảnh, có lẽ anh đã không mất nhiều thời gian để đi đến gặp các cụ cao niên trong làng, tìm hiểu về lịch sử của chiếc giếng, những câu chuyện gắn liền với đời sống dân cư. Khi nhà trai đi hỏi vợ, người làng Diềm lấy nước giếng để vo gạo, thổi xôi làm lễ sang nhà gái. Bằng công nghệ xây mới, người ta không ngần ngại đập bỏ những thành giếng rêu phong có trang trí hoa văn cầu kỳ để thành những mảng tường vô hồn, sắc cạnh nhưng bề thế.

Quả tình, khi bắt tay vào thực hành đề tài này với những bức ảnh đầu tiên về những giếng cổ ở Hoàng Thành Thăng Long, Lê Bích đã thấy rất rõ ý nghĩa của mỗi chiếc giếng trong tâm thức và tâm linh người Việt. Nước giếng làng Diềm mang đến may mắn và sự thịnh vượng cho người dân nơi đây. Nước giếng còn dùng để làm lễ mộc dục (tắm tượng) ở chùa

Nhà nhiếp ảnh Lê Bích: Đi tìm “vật giữ hồn làng”

Phạm Thu Hương. Hiểu về kí vãng nên những bức ảnh giếng làng của Lê Bích không hời hợt trong việc ghi lại hình ảnh của chiếc giếng mà còn chuyển tải đến người xem thông điệp của dĩ vãng, niềm tự hào của mỗi người con làng quê về những mỹ tục tốt đẹp của quê hương, xứ sở.

Sau 3 năm theo đuổi đề tài, Lê Bích tiếc nhất cho tới thời khắc hiện tại, anh chưa sở hữu tấm ảnh nào về các nghi lễ hệ trọng đến giếng làng như lễ thức người mở cõi, nghi lễ thau giếng… Bởi giếng làng là vật thiêng trong đời sống cư dân Việt, loạt ảnh của anh cho dù có lên tới hàng nghìn bức nhưng nếu chưa có các tác phẩm ghi lại phần lễ về giếng làng thì coi như đã thiếu đi một nửa.

Hay đúng hơn thì khi soi bóng mình dưới làn nước mát lành của giếng làng, con người hiện tại còn thấy cả bóng cha ông mình ở đó với bề dày lịch sử, với kỹ thuật xây giếng điêu luyện và cả những lễ nghi, phong tục tập quán của từng ngôi làng Bắc bộ.

Nước giếng vẫn trong đến mát ruột và người dân làng Diềm đã tôn thờ chiếc giếng đến độ vẫn chân trần đi xuống 11 bậc gạch, 3 bậc đá, 1 bậc lim và dừng lại bên miệng giếng hình bán nguyệt để múc từng gáo nước ngọt mà uống ngon. Nhưng cũng chính điều này lại thôi thúc anh phát xuất, đi đến những ngôi làng heo hút, hoang vu để kịp ghi lại những chiếc giếng làng trước khi biến mất bởi chính bàn tay con người.

Chỉ đến khi sáng tỏ mọi vấn đề, anh mới bắt tay vào chụp mà chụp rất nhanh như bắt được mạch nguồn từ quá cố. Động cơ lớn nhất xúc tiến anh xuất hành là bởi niềm khích và yêu thích đề tài về làng quê Bắc bộ và cũng bởi một câu nói “Nếu bạn đi đến cùng tận ngôi làng của mình, bạn sẽ thấy nhân loại ở đó”.

Lê Bích thực hành đề tài giếng làng với nguyện vọng sẽ giới thiệu đến đông đảo người xem vẻ đẹp sơ khai của những chiếc giếng cổ đang nằm rải rác tại các làng quê vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng. Phải nói rằng, làng nào ở vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng cũng đều có giếng làng mà đã là giếng làng thì cái nào cũng đẹp, cũng được xây dựng cầu kỳ và đẹp về mặt thẩm mỹ.

Một lần được ghé thăm làng Diềm (Bắc Ninh), Lê Bích đã bất ngờ trước vẻ đẹp nghìn năm tuổi của chiếc giếng ở ngôi làng quan họ cổ này. Đi đến các làng quê, Lê Bích đã được tận mắt nhìn thấy sự tàn phá của con người và thời kì đối với vật mang hồn làng.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét